คำถาม:

เนื่องจากช่วงนี้มีการสั่งใช้ยา Azithromycin ให้กับผู้ป่วยในโรงพยาบาล พบว่ามีกรณีสั่งจ่าย
Azithromycin tab 250 mg 2*1 ac for 5 day ในข้อบ่งใช้ต่างๆอยู่บ่อยครั้ง

จึงอยากทราบข้อสรุปว่า
1) แท้จริงแล้ว Azithromycin จำเป็นต้องใช้ยาในขนาดดังกล่าวหรือไม่
2) มีข้อมูลยืนยันกรณีผู้ป่วยได้รับยา Azithromycin ในขนาด 2*1 ac for 3 day จะมีผลรักษายาวนานถึง 7 วันหรือไม่
3) กรณีผู้ป่วยผู้ใหญ่ทั่วไป หากแพทย์ต้องการสั่งจ่าย Azithromycin 250 mg tab โดยใช้ระยะเวลา 5 วัน จะต้องสั่งอย่างไร และให้ผลต่างจากการให้ในข้อ 2) อย่างไร

ข้อมูลผู้ป่วย:

เพศ: ไม่ระบุ  อายุ: ไม่ระบุ   น้ำหนัก: ไม่ระบุ   ส่วนสูง: ไม่ระบุ
โรคประจำตัว:
ไม่ระบุ
ประวัติการแพ้ยา/อาหาร/สารเคมี/อื่นๆ:
ไม่ระบุ
ข้อมูลอื่นๆเพิ่มเติม:
ไม่ระบุ

ข้อมูลที่สืบค้นได้:

ไม่ระบุ

รายละเอียดคำตอบ:

ยา azithromycin เป็นยา antibiotic ในกลุ่ม macrolide กลไกจะมีฤทธิ์ยับยั้งการสังเคราะหโปรตีนของแบคทีเรีย โดย ยาแทรกซึมผ่านผนังเซลลของแบคทีเรีย และจับกับ 50S ribosome subunit จึงยับยั้งการเคลื่อนย้าย (translocation) ของ aminoacyl transfer-RNA ที่มีผลต่อการสังเคราะหโปรตีน

โครงสร้างของยา azithromycin จะประกอบด้วยวงแหวน 15 อะตอม ที่มีการเติมอะตอมของไนโตรเจนในวงแหวน ที่   ตําแหนงที่ 9 และเติมหมู methyl group ที่อะตอมของไนโตรเจน ทำให้ยามีคุณสมบัติเป็นด่างมากขึ้น และมีฤทธิ์ต้านเชื้อ         H. influenzae ได้มากกว่า erythromycin ได้ถึง 2-8 เทา มีความทนกรดไดดี ละลายในไขมันไดดีและแตกตัวน้อย จึงกระจายเข้าสู่เนื้อเยื่อไดดี ทำให้ระดับยาในเนื้อเยื่อสูงขึ้น สามารถรับประทานวันละครั้งได้

ระยะเวลาของการใช้ยาเพื่อรักษา indication ต่างๆ ขึ้นกับโรคที่เป็น เช่น

• Acute Bacterial Exacerbations of Chronic Obstructive Pulmonary Disease:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Acute Otitis Media:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Acute Bacterial Sinusitis:

- 500 mg/day PO for 3 days or 2 g PO once

• Community-Acquired Pneumonia:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Pharyngitis/Tonsillitis:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Uncomplicated Skin/Skin Structure Infections:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

จากคำถามที่ว่าการใช้ azithromycin ในขนาด 2×1 ac for 3 day จะมีผลรักษายาวนานถึง 7 วันหรือไม่นั้น ยังไม่พบคำตอบที่ชัดเจน แต่พบการศึกษาแบบ two-way crossover study ที่ทำการทดสอบในอาสาสมัคร 12 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้

• กลุ่มแรก: ให้ azithromycin 250 mg 2×1 ในวันแรก ตามด้วย 250 mg once daily ในวันที่ 2-5
• กลุ่มที่สอง: ให้ azithromycin 250 mg 2×1 เป็นระยะเวลา 3 วัน

เมื่อดูตรวจดูค่า AUC0-288 ภายใน mononuclear (MN) และ polymorphonuclear (PMN) leukocytes พบว่าการบริหารยาโดยเป็นระยะเวลา 5 วัน และ 3 วัน คาดว่าให้ความเข้มข้นของระดับยาในเลือดเช่นเดียวกัน และอีกหนึ่งการศึกษา5    ซึ่งเป็นการศึกษาเพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพระหว่างการให้ azithromycin 500 mg single dose ในวันแรก ตามด้วย 250 mg once daily เป็นระยะเวลา 4 วัน รวมทั้งหมด 5 วัน เทียบกับการให้ azithromycin 500 mg single daily doses เป็นระยะเวลา 3 วัน ในการรักษา atypical pneumonia พบว่าทั้ง 2 กลุ่ม ให้ประสิทธิภาพในการรักษาที่เท่าเทียมกัน

จากข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าการใช้ azithromycin tab 250 mg 2×1 ac สามารถใช้ระยะเวลาสั้นๆ 3 วันได้ เนื่องจากให้ประสิทธิภาพในการรักษาได้ไม่แตกต่างจากการให้แบบ 5 วัน แต่หากแพทย์ต้องการสั่งจ่าย azithromycin 250 mg tab โดยใช้ระยะเวลา 5 วัน ดังนั้นแนะนำให้จ่ายโดย 250 mg 2×1 ac ในวันแรก และให้ 250 mg 1×1 ac ในวันที่ 2-4 แต่การใช้ในผู้ป่วยควรคำนึงถึง compliance ของผู้ป่วยร่วมด้วย

เอกสารอ้างอิง:

คำสืบค้น:

กลไกยากลุ่ม macrolide, azithromycin effect duration

หมวดหมู่คำถาม:

Dosage recommendations (general and organ impairment), Pharmacology/ Pharmacokinetics, Therapeutic Use/ Efficacy/ Indication

รายละเอียดคำตอบ:

ยา azithromycin เป็นยา antibiotic ในกลุ่ม macrolide กลไกมีฤทธิ์ยับยั้งการสังเคราะหโปรตีนของแบคทีเรีย โดยยาจะแทรกซึมผ่านผนังเซลลของแบคทีเรีย และจับกับ 50S ribosome subunit จึงยับยั้งการเคลื่อนย้าย (translocation) ของ aminoacyl transfer-RNA ที่มีผลต่อการสังเคราะหโปรตีน

โครงสร้างของยา azithromycin จะประกอบด้วยวงแหวน 15 อะตอม ที่มีการเติมอะตอมของไนโตรเจนในวงแหวนตําแหนงที่ 9 และเติมหมู methyl group ที่อะตอมของไนโตรเจน ทำให้ยามีคุณสมบัติเป็นด่างมากขึ้น และมีฤทธิ์ในการต้านเชื้อ H. influenzae ได้มากกว่า erythromycin ได้ถึง 2-8 เทา มีความทนกรดไดดี ละลายในไขมันไดดีและแตกตัวได้น้อย จึงกระจายเข้าสู่เนื้อเยื่อไดดี ทำให้ระดับยาในเนื้อเยื่อสูงขึ้น สามารถทำให้ยา azithromycin รับประทานวันละครั้งได้

ระยะเวลาของการใช้ยาเพื่อรักษา indication ต่างๆ ขึ้นกับโรคที่เป็น เช่น

• Acute Bacterial Exacerbations of Chronic Obstructive Pulmonary Disease:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Acute Otitis Media:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Acute Bacterial Sinusitis:

- 500 mg/day PO for 3 days or 2 g PO once

• Community-Acquired Pneumonia:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Pharyngitis/Tonsillitis:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

• Uncomplicated Skin/Skin Structure Infections:

- 500 mg PO once, then 250 mg once daily for 4 days

แต่ได้มีการศึกษาที่ทำการทดสอบในระยะเวลาที่ต่างกัน (5 วัน และ 3 วัน) ในอาสาสมัคร 12 คน โดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้

• กลุ่มแรก (5 วัน): ให้ azithromycin 250 mg 2×1 ในวันแรก ตามด้วย 250 mg วันละครั้งในวันที่ 2 ต่อไปจนครบ 5 วัน
• กลุ่มที่สอง (3 วัน): ให้ azithromycin 250 mg 2×1 เป็นระยะเวลา 3 วัน

ผลจากการศึกษาที่ได้เมื่อดูตรวจดูค่า AUC ภายใน mononuclear (MN) และ polymorphonuclear (PMN) leukocytes พบว่าการบริหารยาเป็นระยะเวลา 5 วัน และ 3 วัน ให้ความเข้มข้นของระดับยาในเลือดเช่นเดียวกัน

อีกหนึ่งการศึกษา ซึ่งเป็นการศึกษาเพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพระหว่างการให้ azithromycin 500 mg แบบ single dose ในวันแรก ตามด้วย 250 mg วันละครั้ง เป็นระยะเวลา 4 วัน รวมทั้งหมด 5 วัน เทียบกับการให้ azithromycin 500 mg single daily doses เป็นระยะเวลา 3 วัน ในการรักษา atypical pneumonia พบว่าทั้ง 2 กลุ่ม ให้ประสิทธิภาพในการรักษาที่เท่าเทียมกัน

ดังนั้นจากข้อคำถามที่ว่า

1. แท้จริงแล้ว azithromycin จำเป็นต้องใช้ยาในขนาด 250 mg 2×1 ac for 5 day หรือไม่

คำตอบ จากข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าการใช้ azithromycin tab 250 mg 2×1 ac สามารถใช้ระยะเวลาสั้นๆ 3 วันได้ เนื่องจากให้ประสิทธิภาพในการรักษาได้ไม่แตกต่างจากการให้แบบ 5 วัน

2. มีข้อมูลยืนยันกรณีผู้ป่วยได้รับยา azithromycin ในขนาด 2*1 ac for 3 day จะมีผลรักษายาวนานถึง 7 วันหรือไม่

คำตอบ จากคำถามที่ว่าการใช้ azithromycin ในขนาด 2×1 ac for 3 day จะมีผลรักษายาวนานถึง 7 วันหรือไม่นั้น ยังไม่พบคำตอบที่ชัดเจน

3. กรณีผู้ป่วยผู้ใหญ่ทั่วไป หากแพทย์ต้องการสั่งจ่าย azithromycin 250 mg tab โดยใช้ระยะเวลา 5 วัน จะต้องสั่งอย่างไร และให้ผลต่างจากการให้ในข้อ 2 อย่างไร

คำตอบ ถ้าแพทย์ต้องการสั่งจ่าย azithromycin 250 mg tab โดยใช้ระยะเวลา 5 วัน จะต้องสั่ง azithromycin 250 mg 2×1 ac ในวันแรก และให้ 250 mg 1×1 ac ในวันที่ 2-5 แต่การให้แบบนี้ไม่ได้ให้ผลการรักษาที่แตกต่างจากข้อ 2.

ดังนั้นจึงสรุปทั้งหมดได้ว่ายาการใช้ azithromycin ในขนาด 500 mg ต่อวัน สามารถใช้เพียงระยะ 3 วันได้ เนื่องจากการใช้ 3 วัน และ 5 วัน ให้ประสิทธิภาพและผลการรักษาที่ไม่แตกต่างกัน แต่การใช้ในระยะเวลา 3 วัน จะให้ผลการรักษาถึง 7 วันหรือไม่ นั้นยังไม่มีการศึกษาใดมาสนับสนุน ดังนั้นควรเลือกใช้เป็นระยะเวลา 3 จึงดีกว่าการให้ยาใน 5 วันในด้านของราคา เนื่องจากมีความประหยัดกว่าการให้แบบ 5 วัน ทั้งนี้ขึ้นกับดุลยพินิจของแพทย์ผู้ให้การรักษาด้วย

เอกสารอ้างอิง:

คำสืบค้น:

กลไกยากลุ่ม macrolide, azithromycin effect duration

หมวดหมู่คำถาม:

Dosage recommendations (general and organ impairment), Pharmacology/ Pharmacokinetics, Therapeutic Use/ Efficacy/ Indication

ยังไม่มีการมีการแสดงความคิดเห็นในคำถามข้อนี้